WHAT’S IN A GRIMES
Genie, sell-out of allebei?
De alienachtige zangeres-producer Grimes brengt met Miss Anthropocene haar vijfde album uit, een conceptplaat waarop het hoofdpersonage de vermenselijking is van de klimaatopwarming. Het is de slechterik die we allemaal negeren en die Grimes met haar experimenteel geluid terug onder de aandacht brengt.
“I want to make climate change fun”, vertelde Grimes over haar conceptalbum aan The Wall Street Journal. Volgens de artiste is het schuldgevoel dat we voelen door de klimaatverandering, een belangrijke reden waarom we de problematiek ontwijken. Door te spelen met het idee van kwaadaardigheid in haar album, waarvan de titel een samentrekking is van de woorden “misantroop” (mensenhatend) en het “Antropoceen” (het geologisch tijdperk dat door de mens wordt gedomineerd), voelde Grimes zich artistiek bevrijd. “Het beste deel van de Batmanfilms is toch The Joker? Iedereen houdt van de slechterik!”
Zelf noemt Grimes Miss Anthropocene dan ookeen kwaadaardigalbum. Elke song op de plaat bezingt een manier waarop de aarde tot haar einde komt. Grimes kreeg de laatste tijd immers zoveel strontover haar heen dat ze besloot het idee te omarmen. “If I’m stuck being a villain, I want to pursue villainy artistically,” vertelde ze deze zomer in Crack Magazine. Grimes speelt misschien wel met het idee van de Joker, maar verliefd werd ze op Iron Man. Zo’n twee jaar geleden maakte Claire Boucher – haar echte naam trouwens – en tech bons Elon Musk hun relatie openbaar. Daar kwam zoveel kritiek op dat zelf Boucher, al heel haar carrière een onverstoorbaar buitenbeentje, het moeilijk had.
In mei 2018 verschenen Musk en Boucher zij aan zij op het MET-gala en werden zo plotsklaps één van de vreemdste power couples. Terwijl Rihanna op het katholiek kostuumbal gekleed ging als paus met eindeloze benen en dito swag, maakte Boucher haar relatie met Musk op dezelfde roder loper meer dan facebook official door een choker die wel heel hard op het Tesla-logo leek. De reacties in de zakenkranten? Nauwelijks interesse. De reacties op muziekblogs? Een level van verontwaardiging die we eerder van het Vaticaan gewoon zijn.
Claire Boucher groeit op in Vancouver in Canada. Op haar 18e gaat ze naar Montreal om daar zowel neurowetenschappen als Russische talen te studeren. Kort daarna begint ze muziek te schrijven onder de naam Grimes. Haar studies maakt ze nooit af. Zonder enige opleiding in muziek of beeldende kunsten, besluit ze helemaal voor haar artistieke carrière te gaan en in 2011 de universiteit te verlaten. Ze debuteert met Geidi Primes, een conceptplaat geïnspireerd op de sci-fi reeks Dune, en roept zichzelf uit tot “CEO van Grimes Corp”. De opvolger heet Halfaxa en Grimes begint te touren in Canada en daarbuiten. Haar platenlabel wordt 4AD, dezelfde van Cocteau Twins, en ze brengt haar derde plaat uit: Visions. Het is vooral deze die haar de status van een underground koningin bezorgt voor mensen met een obsessie voor playlists. Haar volgende album, Art Angels kwam uit in 2015, kreeg bakken lof in de muziekpers en werd onlangs nog door The Guardian verkozen als een van de beste albums van de 21e eeuw. Grimes is de popster van de indie-wereld, hoeverre dat ook een contradictio in terminis mag zijn.
“I engineered a popstar. But I used myself,” vertelde ze in een van haar eerste interviews. Grimes staat bekend voor haar DIY-aanpak en de autonomie over haar werk. Ze is niet enkel performer, maar ook producer, singer-songwriter, beeldend kunstenaar, artistiek directeur. Heel zorgvuldig fabriceerde ze Grimes, het merk. Popsterren als Mariah Carey en de mythe rondom hen fascineren haar. Ze stak trouwens ooit het internet in brand toen ze onder andere All I want for Christmas draaide tijdens een boiler room set in Ibiza. Heiligschennis. Als underground artiest zult ge niet onironisch popmuziek spelen.
Maar Grimes doet onverstoorbaar haar eigen ding. En stelt daarbij geregeld de muziekindustrie aan de kaak. In 2015 vertelde ze Fader hoe ze kwaad wordt van hoe ze herleidt wordt tot enkel een performer. “The thing that I hate about the music industry is all of a sudden it’s like, ‘Grimes is a female musician’ and, ‘Grimes has a girly voice.’ It’s like, yeah, but I’m a producer and I spend all day looking at fucking graphs and EQs and doing really technical work.” Grimes heeft het moeilijk met het eenzijdige mannelijke perspectief en de manier waarop mannen vaak de eer krijgen van het werk van hun vrouwelijke studiopartners. Toen Kesha in 2016 haar producer Dr. Luke aanklaagde voor emotioneel en seksueel geweld, viel Grimes haar in een interview met Rolling Stone bij door te vertellen over hoe ook zij al verschillende keren werd verwacht seks te hebben met de mannen met wie ze samenwerkt. De muziekwereld is een “hostile environment” voor vrouwen en ze had er genoeg mee.
In januari dit jaar maakt de feministische en anti-imperialistische haar zwangerschap bekend. In een make-up tutorial vertelt ze en passant dat ze “knocked up” is door Musk. Een multimiljonair wiens bedrijf al beschuldigd is voor het intimideren van vakbondswerkers, het uitbuiten van buitenlandse werkkrachten, van homofobie, racisme en het tolereren van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Toen er in het nieuws kwam dat Musk meer dan 40.000 dollar had gedoneerd aan een Republikeinse groep dat actief de klimaatopwarming ontkende, verdedigde Grimes hem door erop te wijzen dat Musk nog veel grotere donaties maakte aan ecologische doelen. En dat dat nu eenmaal de manier is waarop je business doet. Fans waren teleurgesteld. De pers mogelijks nog meer: “What if ideological distinctions still mattered and were not so easily swept away by a levelling torrent of information and capital?” schreef The New Yorker. “What if anything still meant something?”
Dat de persoon die Karl Marx als profielfoto had zich heeft verbonden met één van de grootste hedendaagse uithangborden van net dat systeem waar de artiest zich al meermaals heeft tegen uitgesproken, voelt inderdaad oncomfortabel hypocriet. Maar waarom zijn Grimes fans zo verbouwereerd terwijl Musk-fans (nog meer nerd en nog fanatieker) hier geen moer om geven? Onorigineel seksisme waarin een vrouw haar waarde wordt afgemeten aan de man in haar leven? Is Grimes werkelijk haar authenticiteit als artieste kwijt door haar persoonlijke keuzes? Waar stopt Grimes als persona en waar begint Claire Boucher? Net zoals we haar niet enkel tot performer mogen herleiden, mogen we niet in de val trappen om Grimes te definiëren “lief van”. Maar het voelt, tja, grimmig.
Grimes onderging onlangs experimentele oogchirurgie. Ze ontwierp daar zelf een flexibel oranje polymeer voor, die blauw licht wegfiltert in de lens en zo helpt met winterdepressie. Het persbericht over Miss Anthropocene vermeldt fijntjes dat dit soort operatie enkel beschikbaar is voor de “upper class”. Die hebben tenslotte ook hun buitenbeentjes nodig.
